Wilt u een briljant verhaal lezen? Veel mooier dan deze week kan ik ze u niet presenteren. Het betreft het vergeten en onvindbaar verhaal van de mangoboom uit de ‘Parabels van Grote Spin’ van Bob Papeland. Het boek is niet meer verkrijgbaar. De hamvragen zijn: ‘wie krijgt hier levensles van wie?’ en ‘wat zegt het verhaal over onze eigen cultuur?’. Veel plezier.
De mangoboom
Ergens in Afrika ligt een zwarte man te slapen in de schaduw van een reusachtige mangoboom. Een blanke man, net uit het Westen gearriveerd, komt voorbij, ziet hem liggen en maakt hem wakker: “Sta op, slaapkop, je verluiert heel je leven. Klim liever in de mangoboom en pluk zijn vruchten.”
“Waarom zou ik zijn vruchten plukken, blanke man? De mangoboom laat dagelijks voldoende vruchten vallen. Die verzamel ik voor mij en mijn familie. De rest zou toch maar bederven in mijn schuur.”
“Je moet ze ook niet bewaren, in je schuur. Je moet ze vervoeren naar de markt en ze voor veel geld verkopen.”
“Ik begrijp het, blanke man: het geld kan ik wel bewaren, dat bederft niet.”
“Nee, domoor, je moet het niet bewaren. Geld moet rollen.”
“Goed blanke man. Ik zal er een groot feest van geven voor heel het dorp. En jij mag ook komen.”
“Nee, nee, nee! Geen gefeest! Dat is weggegooid geld. Je moet het nuttig besteden. ”
“Hoe dan, blanke man?”
“Luister, van het geld dat je verdient op de markt moet je eerst een, dan twee en tenslotte alle mangobomen hier op het dorpsplein kopen.”
“Maar die mangobomen zijn van niemand. Iedereen mag de vruchten ervan eten.”
“Dat is het nu juist. Nu zijn ze van iedereen, dan zullen ze alleen van jou zijn. Niemand behalve jij mag dan nog aan de vruchten komen. Wie nog een mango wil eten moet hem bij jou kopen op de markt. Ik zie het al voor me: je wordt een rijk man en dan…”
“Ja, blanke man?”
“Dan koop je langzamerhand steeds meer mangobomen in de omgeving, tot je op een goede dag eigenaar bent van alle mangobomen in het land.”
“Wat moet ik met alle mangobomen in het land, blanke man? De vruchten zullen als een enorme rottende berg ons dorp bedekken, want niemand kan zoveel mango’s eten.”
“Stil, luister: natuurlijk laat je niet al die mango’s opeten door je dorpsgenoten. Je begint een conservenfabriekje waar je mango’s worden verwerkt en ingeblikt. De blikken voer je uit naar de rijke landen in het Noorden, waar de mango een lekkernij is. Je kleine fabriekje groeit uit tot en enorm bedrijf. Een groot aantal van je landgenoten zal dan werken in jouw onderneming. Maar jij, jij werkt niet meer!”
“Wat doe ik dan, blanke man?”
“Jij zult hier, op dezelfde plek waar alles begon, een villa hebben gebouwd met een tuin die heel het vroegere dorpsplein omvat. Tussen twee mangobomen zul je je hangmat knopen en in hun schaduw zul je rusten.”
“Maar ik rust nu al in hun schaduw, blanke man.”
OLD SCHOOL
Dit artikel is ‘old school’ en is gepubliceerd tussen 2008 en 2010 via de oude site van NL-Aid of Updaid (de voorloper van NL-Aid).
AUTHOR: H.R.J. Sluijter MA
URL: www.NL-Aid.org
E-MAIL: info [at] www.NL-Aid.org