Salarissen directeuren goede doelen in België

Hoeveel verdienen directeuren van goede doelen? Met die vraag ging ik langs goede doelen in België. Niet alle organisaties waren open. Ik noem u naam, toedracht en de inkomens.

België is een ander verhaal dan het Nederlandse. Ik kreeg slechts van twee organisaties medewerking, 11.11.11 en Memisa. Het is mij een volkomen raadsel wat Belgische hulporganisaties willen achterhouden. Bogdan Vanden Berghe, Algemeen Secretaris van 11.11.11 – Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging:
‘Wij hebben geen code hier in België, maar de meeste lonen liggen vrij dicht tegen mekaar. Vermits die ook niet zo hoog liggen als in Nederland is het debat in de media hier redelijk snel gestopt. Ik kan me dus voorstellen dat er hier niet onmiddellijk veel animo is om alles nog eens door te geven en misschien opnieuw een discussie te starten.’

In mijn zoektocht naar meer informatie heb ik mij wederom gemeld bij Bogdan Vanden Berghe. Hij schrijft:
‘Men verwijst naar mij omdat ik algemeen secretaris ben van 11.11.11 en dat is de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidorganisaties, waaronder heel wat NGO’s. Tegelijkertijd is dit de bekendste publiekscampagne in België en één van de grotere organisaties hier. Ik ben tevens afgevaardigd bestuurder van Coprogram (de federatie van Vlaamse NGO’s, vergelijkbaar met Partos in Nederland).’

Vande Berghe koppelde mij aan een contactpersoon bij Coprogram en vervolgens ontving ik informatie waar ik naar op zoek was.

Coprogram:
‘De cijfers zijn ons door de NGO’s zelf (directeur of medewerker) toegestuurd. Sommigen verwijzen zelf naar publicatie op hun website. Wij hebben vertrouwen in correctheid hiervan. Ze zullen waarschijnlijk meer gedetailleerd zijn dan bedragen in jaarverslagen (het jaarverslag zal eerder totalen geven, en geen details per persoon).

De jaarverslagen zijn
-ofwel gedeponeerd bij nationale bank;
-ofwel neergelegd bij de griffie.
Ze moeten ook meegedeeld worden aan Dgos (de administratie van de Minister Ontwikkelingssamenwerking) indien de NGO subsidies ontvangt. Die verslagen zijn ook gereviseerd, door een bedrijfsrevisor of door de commissaris van de vzw. Deze personen moeten lid zijn van het IBR (Instituut voor bedrijfsrevisoren).

En alle cijfers zijn de actuele cijfers (december 2009 of januari 2010). Lonen worden in België automatisch verhoogd bij indexstijging (overschrijden spilindex) maar er is al sedert oktober 2008 geen stijging meer geweest. ook geen daling met invloed op lonen. Het is daarnaast ook mogelijk dat er op een bepaald ogenblik (januari, maar eventueel ander moment in het jaar) een verhoging op basis van anciënniteit wordt toegekend.’

NGO	Directeur	Per maand	Per jaar (*)	Bedrag jaarsalaris	Info over verantwoordelijkheid (****)
11.11.11	Bogdan Vandenberghe	€4075,–	€56.703,–	incl. eindejaarspremie
AZG	Christopher Stokes		€74.639,–	(**)
Bevrijde Wereld	Bart Meylemans	€3377,–	€44.046,–		22 werknemers, € 4 miljoen omzet
Damiaanactie	Rigo Peeters	€5745,–	€79.969,–	(***) hier max. anciënniteit
FOS	Annuschka Vandewalle	€4289,–	€58.539,–
Oxfam Solidariteit	Stefaan Declercq	€ 3594,–	€43.525,–
Oxfam Wereldwinkel	Koen van Bockstal	€4334,–	€60.336,–		88 werknemers, € 23 miljoen omzet (2,3 in vzw)
Plan België	Dirk Van Maele	€4977,–	€69.280,–	Inclusief extralegale voordelen
Steunfonds Derde Wereld	Wim De Ceukelaire	€2896,–	€ 37.411,–	Geen extralegale voordelen
Trias	Lode Delbare	€4322,–	€60.164,–	Inclusief eindejaarspremie
Vredeseilanden	Luuk Zonneveld		€70.800,–	Geen extralegale voordelen	170 werknemers,152 partnerorg.,14 landen

*        is het brutobedrag (voor belasting en rsz-bijdrage werknemer) en houdt steeds wettelijk verplicht dubbel vakantiegeld in de kost voor de NGO ligt hoger: patronale bijdrage voor rsz (sociale zekerheid) bedraagt 34% plusminus van bruto jaarsalaris.
**      internationaal jaarverslag, op website
***     beginsalaris: 3323/maand, 0 jaar anciënniteit
****    zie ook: www.ngo-openboek.be

directeursloon 15 grote Belgische NGO’s
mediaanwaarde
€ 4543,– per maand

directeurslonen in privésector
(vergelijkbare verantwoordelijkheid)
€ 7003,– per maand

Ik wil bij enkele opvallende aspecten stilstaan. Ten eerste liggen de lonen een stuk lager dan in Nederland. Maar de organisaties zijn minder complex. Luuk Zonneveld van Vredeseilanden heeft het hoogste salaris. Maar Vredeseilanden heeft in 2008 een uitgavenpost van € 12 miljoen. Oxfam NOVIB in Nederland had in datzelfde jaar een uitgavenpost van € 161,3 miljoen. Artsen Zonder Grenzen België is ook een uitzondering met in 2008 een opbrengst van € 145 miljoen. De directeur heeft een jaarsalaris € 74.639,–. In vergelijking met Nederland is dit salaris een wereld van verschil.

Ten tweede wil ik de reactie van Memisa uitlichten:
‘Op dit ogenblik is Pater Joseph Burgraff de gedelegeerd bestuurder/directeur van MEMISA-België. Hij zet zich vrijwillig in voor de organisatie en ontvangt enkel een onkostenvergoeding voor zijn verplaatsingsonkosten en eventuele andere onkosten.’

Ik weet niet wat verontrustender zou moeten zijn: iemand die voor een (te) hoog salaris een non-profit een organisatie aanvoert of iemand die het gratis doet. De waarheid zal wel ergens in het midden liggen, maar mijn gevoel zegt dat het niet professioneel lijkt. Ik werk met stichting Updaid (voorloper NL-Aid) ook voor niks en binnen een organisatie zonder inkomen. Maar ik heb dan ook geen verantwoording af te leggen naar een achterban. Er zijn geen commerciële plichten. Memisa móet presteren in ontwikkelingslanden en zodoende baart mij deze keuze zorgen. Mislukkingen blijven op deze manier hangen in ‘goede bedoelingen’. Het geeft veel meer slagkracht dat je iemand ter verantwoording kunt roepen en af kunt rekenen. De opbrengsten in 2008 zijn € 8 miljoen. Ik zou daar geen vrijwilliger aan het roer willen hebben.

Ten derde hebben Belgische NGO’s voor ontwikkelingssamenwerking enkele jaren geleden besloten om de transparantie naar hun achterban en naar het grote publiek in het algemeen op te drijven. Ze hebben daarvoor opdracht gegeven aan de federaties (Coprogram en Acodev) om een speciaal instrument op te zetten: de website www.ngo-openboek.be. De NGO’s geven hier jaarlijks financiële en activiteitsgegevens in. Deze website is de voortzetting van een ‘jaarboek’ of ‘ngo-atlas’ dat de federaties (Coprogram voor de Vlaamse en Acodev voor de Franstalige NGO’s) sedert 2001 uitgeven.

Als laatste wil ik graag acht organisaties benoemen die niet mee wilde werken aan dit onderzoek. Het valt een beetje in het kader van geef de plebs geen boeken want dan gaan ze zelf denken maar geef ze brood en spelen om ze rustig te houden. Ik ben wars van non-coöperatie binnen ontwikkelingssamenwerking en leg ze bij deze graag voor u op een hakblok. Geen enkele hulporganisatie mag het zich veroorloven om geen antwoord aan burgers te geven wanneer hen vragen gesteld wordt over wat er met hun belastinggelden en donaties gebeurt. Dan ben je geen legitieme organisatie meer. Het is te makkelijk om een passieve houding aan te meten en burgers te dwingen om via moeizame omwegen en veel communicatie uiteindelijk via Coprogram informatie bij elkaar te laten sprokkelen. Net als de Nederlandse en de Europese lijkt ook Belgische ontwikkelingssamenwerking een soort van Vaticaan: we moeten ze heilig geloven op hun woord, we mogen geen kritische vragen stellen en dossiers worden in geheimschrift in bunkers bewaard totdat ze mogen worden vernietigd. Het machtigste orgaan in elke samenleving is de publieke opinie. Het is aan hen om zich hier niet bij neer te leggen en de genoemde organisaties een brevet van onvermogen te geven.

Deze acht organisaties zijn:
Dokters van de Wereld, MO*, Rode Kruis, Greenpeace, De Milieuboot, Artsen Zonder Vakantie, Broederlijk Delen en Amnesty International. De salarissen van drie organisatie, te weten Plan België, Oxfam Solidariteit en Vredeseilanden, hebben via Coprogram wel meegewerkt aan dit onderzoek. Greenpeace, De Milieuboot en Amnesty International zijn niet als NGO actief en derhalve boekhoudkundig niet bekend bij Coprogram.

Je zult maar lid of donor van één van deze acht organisaties zijn.

Bovenstaande bevindingen werden gepubliceerd op Updaid (voorloper NL-Aid). Drie organisaties schrokken nogal dat ze op een hakblok waren gelegd en stuurde alsnog een inhoudelijke bijdrage. Die wil ik u niet onthouden.

Greenpeace
Greenpeace België is volledig transparant over de verloning van zijn directie. Bij Greenpeace België is het maximale bruto maandloon voor een directeur (met maximum aantal jaren anciënniteit) € 4.620,–. Een jaarsalaris is € 64.300,– (met dertiende maand en vakantiegeld ingerekend). Gegevens over de verloning van het personeel van Greenpeace België zijn ook terug te vinden in ons jaarlijks financieel verslag op onze website:
http://www.greenpeace.org/belgium/nl/press/reports/socialannualreport2008.

Amnesty
Jammer genoeg is de mail van de heer Sluijter niet op de juiste bureau terecht gekomen en daardoor onbeantwoord gebleven. Amnesty International heeft er geen enkel probleem mee om financiële transparantie te geven. De vergoeding van de directeur van Amnesty International Vlaanderen bedraagt € 3.602,– bruto per maand, vermeerderd met enkele voordelen in natura, zoals maaltijdcheques, vergoeding voor onregelmatige werkuren, gebruik van een gsm en bedrijfswagen. Deze gegevens zijn ook terug te vinden in ons jaarlijks financieel verslag. Ook andere financiële informatie over onze inkomsten en uitgaven is vrij beschikbaar, via onze website http://www.aivl.be/wie-we-zijn/centen of door het gedetailleerd financieel verslag op te vragen.

Memisa
Graag wens ik te reageren op uw artikel hierboven genoemd en de reactie die ik U eerder stuurde i.v.m. het salaris van onze directeur Joseph Burgraff. Het verontrust U blijkbaar even veel te hoge lonen te zien dan “iemand die het gratis doet”, want “Uw gevoel zegt U dat het niet professioneel lijkt”.

Laat me U schrijven dat MEMISA op een naar ik meen professionele wijze haar projectsteun organiseert en als zodanig welk degelijk presteert door bijvoorbeeld de gezondheidszorg voor zo’n 5 miljoen mensen in het binnenland van Congo op structurele wijze te (re)organiseren. MEMISA wordt als zodanig zowel door de Belgische administratie, eigen revisiekantoor als door PWC (en in Congo kantoren als Deloitte enz.) gecontroleerd, waarbij nimmer belangrijke lacunes werden vastgesteld. Op het vlak van kennis van het medische luik van ontwikkelingssamenwerking menen we voldoende” know-how” en ervaring (meerdere medewerkers met tientallen jaren ervaring in deze problematiek) in huis te hebben om onze locale partners op een constructieve wijze in deze zoektocht bij te kunnen staan.

Het is opmerkelijk dat voor U blijkbaar verantwoordelijkheid en inkomen direct gelinkt zijn. U schrijft ; er zijn geen commerciële plichten” waardoor eventuele “mislukkingen op deze manier in “goede bedoelingen” blijven hangen, er niet kan “worden afgerekend”. Naar mijn bescheiden mening gaat het engagement van vele collega’s in de sector zoveel verder dan een positie waarop men (financieel) ter verantwoording kan worden geroepen en eventueel “kan worden afgerekend”. Gelukkig valt er in dit soort organisaties van derde- , en ook vierde, pijler nog veel inzet en engagement waar te nemen dat niet rechtstreeks gerelateerd is naar een prijskaartje. Dat U zonder verdere kennis van onze organisatie geen vrijwilliger aan het roer wenst is vanzelfsprekend uw keuze; wij van onze kant zijn blij te kunnen rekenen op iemand die ,zelfs, correctie juist, als niet-betaalde kracht zich, vanuit een ervaring van tientallen jaren in ontwikkelingssamenwerking, mee wenst in te zetten voor de meer kansarmen, als tastbaar teken van letterlijke “gratuite”, maar daarom niet minder waardevolle, laat staan professionele, solidariteit . Gelukkig maar dat inzet in deze sector in veel (naar ik mag hopen in de meeste) gevallen toch nog meer is dan een puur “commerciële” afrekening.

– EINDE BERICHT –

Het blijft toch in het slaapverwekkende hangen, met name door Memisa.

OLD SCHOOL

Dit artikel is ‘old school’ en is gepubliceerd tussen 2008 en 2010 via de oude site van NL-Aid of Updaid (de voorloper van NL-Aid).

AUTHOR: Drs. H.R.J. Sluijter
URL: www.NL-Aid.org
E-MAIL: info [at] www.NL-Aid.org