Muziektheatermaker Dick Hauser (73) plotseling overleden: Een groot verlies voor de cultuurwereld

Dick Hauser werd grootgebracht in de Kolenkitbuurt te Amsterdam, waar hij al op jonge leeftijd in aanraking kwam met muziek. Tijdens verjaardagen verzorgde de zevenjarige Dick samen met zijn broer Rob optredens met hun nepband The Spectacles, compleet met kartonnen gitaren, een drumstel gemaakt van augurkenblikken en microfoons van toiletpapierrollen. In hun middelbareschooltijd speelden zij in de soulband Side-by-Side.

Op de Grafische MTS vormden de broers samen met Eddie B. Wahr, Thijs van der Poll, Gerard Atema en Chris Bolczek in 1971 het Hauser Kamer Orkest. Een jaar later verbonden zij zich met een groep straattheatermakers rond het Witte Tejater in IJmuiden om een nieuwe stijl van theater vermengd met popmuziek te ontwikkelen. De broers Marc, Vincent en Alex van Warmerdam sloten zich ook aan. Het collectief koos voor de naam Orkater, een samentrekking van orkest en theater, en ‘Hauser’ werd op aandringen van Van der Poll toegevoegd omdat dit ‘ontzettend irritant’ klonk, een anekdote die later met de Volkskrant gedeeld werd.

De zoektocht naar de perfecte vorm van muziektheater culmineerde in de première van Op avontuur op 7 maart 1974. Volgens de Volkskrant veroorzaakte deze voorstelling ‘flinke golven van enthousiasme in een overwegend kalm theaterjaar’. Hauser Orkater introduceerde een unieke stijl die robuuste live rockmuziek combineerde met absurd visueel theater.

Vervolgvoorstellingen zoals Famous Artists, Het Vermoeden, Entree Brussels, en Zie De Mannen Vallen trokken de aandacht in zowel binnen- als buitenland, met meer dan 800 optredens. Vooral in Frankrijk was Hauser Orkater succesvol; Zie de mannen vallen werd daar in 1980 uitgeroepen tot beste buitenlandse voorstelling. Liederen zoals ‘Azijn’, ‘Der Ganzumsonst’ en ‘The Beatles in Oud-IJmuiden’ werden cultklassiekers. Dick trad niet alleen op als muzikant, maar ontwikkelde zich binnen het collectief ook als regisseur.

Kort na Zie de mannen vallen splitste Hauser Orkater zich in De Mexicaanse Hond (rond Alex van Warmerdam) en De Horde (met Dick Hauser, Loes Luca en Jim van der Woude), waarbij laatstgenoemde groep twee producties lanceerde die trouw bleven aan hun oorspronkelijke stijl: Wangedacht en Ik mag zo graag eenvoudig stil. Orkater bleef bestaan als een paraplu voor diverse muziektheaterprojecten met wisselende makers.

Vanaf 1983 volgde Dick Hauser zijn eigen pad. Hij was van 1984 tot 1989 directeur van het toenmalige Shaffy Theater in Amsterdam, nu Felix Meritis, en werkte als gastregisseur en scenarioschrijver. Volgens de Theaterencyclopedie was hij betrokken bij meer dan 117 producties op Nederlandse podia, variërend van muziektheater tot kleinkunst, opera, dans, jeugdtoneel en locatietheater. Hij werkte samen met producties van Joop van den Ende en Veem House for Performance, en met artiesten zoals Adèle Bloemendaal, Peter van Rooijen, Flip Noorman en Jeroen van Merwijk. Voor De Kleine Komedie was hij jarenlang een drijvende kracht achter Muzikale Helden en het Nieuwjaarsconcert van Het Nieuwe Lied.

Dick Hauser leverde ook bijdragen aan diverse film- en televisieproducties, was gastdocent aan kunst- en theateropleidingen en zat in het bestuur van onder meer het Prins Bernhard Fonds en de jeugdtheatergezelschappen Meneer Monster en Wie Walvis.

In 2001 ontving Dick Hauser de Golden Prague voor de dansfilm Men Of Good Fortune, in 2005 de John Kraaijkamp Musical Award voor de regie van De Jantjes. In 2010 werd Jeroen Zijlstra genomineerd voor een Poelifinario voor Liefde & Dorpsgevoel, geregisseerd door Hauser. In 2024 won Peter van Rooijen die prijs voor Liefde, Dood & Taart, eveneens onder regie van Hauser. Dit seizoen bracht Hauser de voorstelling Animal Farm van Flip Noorman op het Nederlands Theater Festival.

Dick Hauser is eerder deze week overleden in zijn woning in Grootschermer na een langdurige ziekte.