AI-innovatie in de zorg: Nederlandse ondernemers veroveren het Ruhrgebied!

De toepassing van kunstmatige intelligentie (AI) in de gezondheidszorg opent deuren voor Nederlandse ondernemers. Startups zoals Healthplus.ai en scale-ups zoals ResearchManager ontwikkelen slimme digitale hulpmiddelen die goed passen bij de praktijkbehoeften. Zij zijn nu gereed om hun activiteiten uit te breiden naar Duitsland, met name naar het Ruhrgebied.

Voorspellen met data

Bart Geerts, arts en oprichter van de Amsterdamse startup Healthplus.ai, leidt een team van 16 mensen dat al vier jaar werkt aan innovatieve gezondheidszorgoplossingen. Ze hebben een AI-systeem ontwikkeld dat artsen en verpleegkundigen direct na een operatie helpt om de kans op postoperatieve complicaties te beoordelen, door gebruik te maken van bestaande patiëntgegevens.

Geerts, met zijn ervaring in het ziekenhuis, weet dat het voorspellen van complicaties een uitdaging is. ‘Wanneer kan een patiënt veilig naar huis? Hoe kunnen infecties worden voorkomen? Artsen hebben vaak te weinig tijd om vooruit te kijken. Als we complicaties beter kunnen voorspellen, kunnen we sneller ingrijpen.’

Hij ontwikkelde een AI-tool die de kans op infecties voorspelt. ‘Er is veel vraag naar,’ vertelt hij. Hij onderzocht samen met 55 chirurgen bij 600 patiënten hun vermogen om infecties te voorspellen en hun zekerheid hierover. In 85% van de gevallen waren ze onzeker. ‘Mensen blijven de leiding houden, maar een machine kan helpen om tijdig risico’s te identificeren.’

Klinisch onderzoek wordt digitaler, veiliger en sneller

Scale-up ResearchManager, onder leiding van Hans Middelweerd, Linsey Go en Paul Somberg, vernieuwt eveneens de gezondheidszorg. Al 12 jaar helpt hun Clinical Research Suite bij het digitaliseren van klinisch onderzoek. ‘Onze SAAS-oplossing zorgt voor snellere resultaten, meer transparantie en veiligere medische innovatie’, zegt Middelweerd. ‘Data worden effectief verzameld en geanalyseerd, waardoor onderzoekers sneller nieuwe medicijnen kunnen testen.’

Recent hebben ze ook steeds vaker kunstmatige intelligentie ingezet. ‘Tijdens onderzoek wordt veel data verzameld, wat kan leiden tot dubbele bestanden en extra kosten. AI helpt deze problemen op te lossen.’

Internationale expansie

ResearchManager is marktleider in Nederland. ‘Veel ziekenhuizen en academische medische centra gebruiken onze tools,’ deelt de medeoprichter mee. ‘We hadden de Nederlandse markt goed onder controle, dus besloten we internationaal te gaan. We zijn nu actief in 17 landen. Ons team bestaat uit maar 19 mensen, wat mogelijk is omdat ons systeem schaalbaar en eenvoudig te implementeren is. Vanuit Deventer bedienen we zelfs 10 klanten in de VS.’

Op dit moment breiden ze vooral uit in de Benelux, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. ‘De mogelijkheden in Duitsland zijn veel uitgebreider dan in Nederland’, stelt Middelweerd.

Hij focust zich in eerste instantie op Noordrijn-Westfalen. ‘Het gebied is bijna net zo groot als Nederland’, legt hij uit. ‘Focus is essentieel. Er zijn veel uitstekende universitaire ziekenhuizen en kennisinstellingen. Deze innovatieve omgeving en het sterke ecosysteem van het Ruhrgebied bieden ruime mogelijkheden voor uitbreiding, kennisuitwisseling en verdere innovatie.’

Mogelijkheden in het Ruhrgebied

Met vijf miljoen inwoners en talrijke zorginstellingen, ziekenhuizen en andere gezondheidsgerelateerde activiteiten, streeft het Ruhrgebied, net als Nederland, naar een toekomstbestendige gezondheidszorg ondanks diverse uitdagingen. Middelweerd: ‘Ook vanwege de nabijheid is het een aantrekkelijk gebied om onze activiteiten uit te breiden. We hebben nu een plek in een coworking kantoor. Ik rijd er ’s ochtends heen en ben ’s avonds weer thuis.’

Hans Middelweerd zal binnenkort een eigen kantoor openen in Dortmund, terwijl Bart Geerts nog bezig is met de eerste stappen. De Duitsers staan open voor zijn AI-innovatie, merkt hij. ‘Hoewel ze qua digitalisering nog wat achterlopen op de Nederlandse ziekenhuizen, staan Duitsers open voor vernieuwing’, zegt hij. ‘Ze vragen eerst om bewijs en als je een solide onderbouwing kunt presenteren, dan is dat voldoende. We hadden al snel openhartige gesprekken met Duitse ziekenhuizen.’

De ondernemers van ResearchManager ervaren iets soortgelijks. Zij gebruiken vaak demo’s. ‘Met deze proefversies kunnen klanten zelf de voordelen van onze tools ervaren. Bovendien lijkt de Duitse markt qua wet- en regelgeving sterk op de Nederlandse, waardoor we onze tools minder hoefden aan te passen dan voor andere markten, zoals de Amerikaanse.’

Innovatie in de zorg is complex

Expansie in Duitsland biedt vele voordelen, maar is ook complex. Net als in Nederland zijn artsen en ziekenhuizen terughoudender dan andere organisaties. ‘Vooral oudere artsen en zorgbestuurders zijn sceptisch over nieuwe technologieën’, vertelt Middelweerd. ‘Daarnaast heb je te maken met veel bureaucratie en trage besluitvorming.’

Financiën en ingesleten gewoontes spelen ook een rol. ‘Ziekenhuizen hebben extreem lage winstmarges en dus weinig ruimte om te investeren in innovatie’, zegt Geerts. ‘Er heerst ook een cultuur waarin fouten maken eigenlijk niet mag. Hoewel dit begrijpelijk is voor patiëntenzorg, zou innovatie baat hebben bij meer experimenten.’

Uitdagingen in Duitsland

In de Duitse markt zijn er aanvullende obstakels. ‘AI functioneert pas goed als iedereen digitaal werkt, en dat is in Duitsland nog niet overal het geval’, zegt Middelweerd. ‘Wij zijn in Nederland wat verder met digitalisering. In sommige Duitse ziekenhuizen werken artsen nog steeds met pen en papier.’

De communicatie verloopt vaak formeler. ‘In Duitsland voeg ik mijn titels toe bij de eerste e-mail’, zegt Geerts. ‘Als ‘Herr Doctor’ nemen ze je serieuzer. Ik ben eigenlijk geen fan van titels, maar zo werkt het daar nu eenmaal.’

Lokale partners

Verder is het cruciaal dat je Duits spreekt of samenwerkt met een lokale partner, adviseren beide ondernemers. ‘Fysiek aanwezig zijn is belangrijk, daarom openen wij een kantoor in Dortmund’, zegt Middelweerd. Geerts voegt toe: ‘Je moet zichtbaar zijn om vertrouwen te winnen. Daarom hebben we een Duitse collega in dienst genomen.’

Netwerken is essentieel, weten de ondernemers. ‘Hoe goed je product ook is, je moet toch een ingang vinden’, zegt Geerts. ‘De eerste introductie is cruciaal. Ik was aangenaam verrast door de ondersteuning van de Nederlandse overheid bij het vinden van partners.’

Ruime mogelijkheden voor wie zich goed voorbereidt

‘Noordrijn-Westfalen is een goede start: daar krijg je ondersteuning, maar je moet het zelf waarmaken,’ legt Middelweerd uit. ‘Na die eerste afspraak ben je er nog niet. Je kunt niet zomaar ‘even Duitsland erbij doen’. Het is belangrijk om deel uit te maken van het ecosysteem. Mensen moeten je kennen, jij moet tijd investeren in relaties.’

Duitsland biedt grote kansen voor Nederlandse ondernemers in de zorgsector, denken beide ondernemers. ‘Met een sterke focus op innovatie en een uitgebreid netwerk van ziekenhuizen en kennisinstellingen is het Ruhrgebied een ideale plek voor expansie’, zegt Middelweerd. ‘Wie zich goed voorbereidt, kan hier veel bereiken.’

Lees ook

Energiepionier André Jurres bouwt 6 fabrieken voor waterstof: ‘Geen miljarden meer naar Rusland of Saoedi-Arabië’

Duitsers lezen de handleiding – en 4 andere dingen die je moet weten als je zakendoet in Duitsland