Musk vs. Altman: Oprichters OpenAI nu gezworen vijanden!

Op de eerste volledige werkdag van Donald Trump als president van de Verenigde Staten, kreeg Elon Musk meteen een onplezierige verrassing. Trump kondigde op 21 januari een enorm AI-project aan, genaamd Stargate, in het bijzijn van ‘drie van de werelds vooraanstaande tech-CEO’s’.

Wie stonden er te glunderen naast de president? Niet Musk, maar wel Masayoshi Son van Softbank, Larry Ellison van Oracle, en Sam Altman van OpenAI.

Volgens bronnen die met The Wall Street Journal spraken, was de CEO van Tesla totaal overrompeld. Dat Musk bewust buiten deze deal was gehouden, viel bij hem zeer slecht. Op zijn sociale netwerk X uitte hij scherpe kritiek op Stargate, een samenwerkingsverband tussen de drie bedrijven met als doel een nieuwe AI-infrastructuur in de VS op te zetten.

‘Ze hebben eigenlijk het geld niet’, sneerde hij. Musk beweerde dat van de 500 miljard die voor het project gereserveerd was, slechts een klein deel beschikbaar was. Trump negeerde de kritiek. ‘Hij heeft een hekel aan een van de mensen in de deal.’

Publieke Onenigheid

Wie Trump met deze uitspraak bedoelde, is duidelijk. Altman en Musk, die OpenAI tien jaar geleden samen oprichtten, hebben nu een grondig verzuurde relatie. Hun ruzie is behoorlijk openbaar geworden: Musk noemt Altman op X ‘Swindly Sam’, terwijl Altman Musk in interviews een ‘pestkop’ noemt.

Misschien zal Altman binnenkort ook zijn eigen beledigingen via een nieuw, eigen medium uiten. Techsite The Verge meldt dat OpenAI aan een eigen sociaal netwerk werkt, wat Altman nog meer op een confrontatiekoers met Musk zou brengen.

Start-up en stichting

Het begon allemaal veelbelovend. Rond 2012 worden Altman en Musk aan elkaar voorgesteld door Geoff Ralston, een partner bij Y Combinator, de beroemde startup-accelerator die tussen 2014 en 2019 geleid werd door Altman. Er was direct een klik. Ze startten een uitgebreide e-mailwisseling over hun gezamenlijke interesse in kunstmatige intelligentie en begonnen elkaar ook persoonlijk te ontmoeten.

Tijdens hun wekelijkse diners op woensdagavond hadden ze diepgaande gesprekken over de potentieel apocalyptische gevolgen van AI. Beiden waren ervan overtuigd dat als AI uiteindelijk toch zou komen, zij het in goede banen moesten leiden.

Hun overtuiging dat grote techbedrijven geen monopolie op AI mochten krijgen, leidde in 2015 tot de oprichting van OpenAI. Naast Musk en Altman bestond het oprichtende team uit tien leden, waaronder Greg Brockman, Ilya Sutskever en de Nederlander Durk Kingma.

Ze wisten een miljard dollar op te halen voor hun start-up annex stichting, een onderzoekslaboratorium voor artificial general intelligence (AGI, zelflerende AI). Musk droeg het grootste deel bij; hij en Altman zouden OpenAI gezamenlijk leiden.

AGI-dictatuur

Dit ging ongeveer twee jaar goed, volgens The Wall Street Journal. Maar toen realiseerden de oprichters zich dat ze als stichting nooit de miljarden konden werven die nodig waren om hun kostbare AI-modellen te ontwikkelen en te trainen. OpenAI moest ten minste gedeeltelijk een winstgevend bedrijf worden.

Maar over de structuur van het bedrijf konden ze het niet eens worden. Musk eiste een meerderheidsbelang en controle als CEO – een eis die Altman, met de steun van Brockman en Sutskever, tegenhield. OpenAI was per slot van rekening opgericht om een ‘AGI-dictatuur’ te voorkomen; dat moest intern ook niet gebeuren.

Als gevolg hiervan vertrok Musk in 2018 met slaande deuren.

Miljard gebruikers

Met de lancering van ChatGPT in november 2022 kwamen de oprichters hun belofte na: AI werd beschikbaar voor iedereen. Recentelijk liet Altman zich ontvallen dat ChatGPT, met de lancering van een nieuwe populaire beeldgenerator, op weg was naar 1 miljard wekelijkse gebruikers.

Na het vertrek van Musk leidde hij OpenAI als CEO, met uitzondering van een periode van vijf dagen in 2023, waarin hij kortstondig werd ontslagen. Onder zijn leiding werd een commerciële tak opgezet onder de stichting, waarbij de winst gemaximaliseerd werd om zoveel mogelijk geld terug te investeren in AI-ontwikkeling.

Met deze zet wist OpenAI Microsoft als aandeelhouder binnen te halen. Naar verluidt investeerde de softwaregigant al 13 miljard dollar in het bedrijf, en in oktober kwam daar nog eens 6,6 miljard dollar bij.

Maar zelfs met deze kapitaalinjecties is het niet genoeg, gezien de snelheid waarmee OpenAI geld verbrandt en het feit dat maar een klein deel van de ChatGPT-gebruikers een betaald abonnement heeft. Een extra kapitaalinjectie van 40 miljard dollar van Softbank wordt overwogen, aldus Reuters. Daarom wil het bedrijf tegen het einde van het jaar zijn structuur hebben omgevormd tot een for-profit model met een non-profit tak.

ChatGPT ‘te woke’

Musk staat ondertussen aan de zijlijn en kijkt toe. AI is mainstream geworden en hij maakt er geen deel van uit. In plaats daarvan begint hij het beleid van Altman publiekelijk te bekritiseren: te snel, te weinig veiligheidsmaatregelen, en ja, hij vindt ChatGPT ook te woke.

Uiteindelijk komen de partijen tegenover elkaar te staan in de rechtbank. In 2024 beschuldigt Musk OpenAI en Altman – de andere oprichters zijn dan al vertrokken – ervan de oorspronkelijke overeenkomst te hebben geschonden door winst boven het publieke belang te stellen. OpenAI dient een jaar later een aanklacht in tegen Musk wegens ‘pesterij en intimidatie’.

Hoewel Altman de nauwe banden tussen zijn aartsrivaal en president Donald Trump nauwlettend in de gaten houdt, weet ook hij dankzij Stargate een voet tussen de deur te krijgen in het Witte Huis. De AI-start-up van Musk, xAI, is simpelweg te klein voor een dergelijke deal.

80 versus 300 miljard

Hoewel het bedrijf met de recente overname van X naar eigen zeggen op 80 miljard euro wordt gewaardeerd, blijft het daarmee ver achter bij OpenAI, dat met de miljardeninvestering van Softbank een waardering van 300 miljard dollar krijgt. Bovendien kunnen Softbank-oprichter Masayoshi Son en Trump het goed met elkaar vinden.

Weer wordt de Tesla-CEO buitenspel gezet. Volgens The Wall Street Journal is het geen toeval dat er een paar weken later een bod bij de raad van bestuur van OpenAI wordt ingediend; een consortium onder leiding van Musk wil de non-profitorganisatie achter het bedrijf voor 97,4 miljard dollar overnemen.

Altman reageert direct op X: ‘No thank you but we will buy twitter for $9,74 billion if you want.’ Dat is minder dan een kwart van wat de Tesla-topman er in 2022 voor betaalde.

In een interview met Bloomberg TV voegt Altman daar nog een flinke sneer aan het adres van zijn rivaal aan toe. ‘Waarschijnlijk wordt hij bij alles wat hij doet gedreven door onzekerheid. Ik denk niet dat hij gelukkig is. Ik heb echt met hem te doen.’