Ontdek het Geheim van Oss: Waarom Startups Hier Floreren!

In de afgelopen twintig jaar hebben de overheid en private investeerders samen ongeveer 11 miljoen euro geïnvesteerd in vier startups uit Oss. Deze investeringen hebben bij verkoop bijna tien keer zoveel opgebracht, volgens recente gegevens van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Oss staat bovenaan de lijst met steden binnen de Seed Capital-regeling, een initiatief dat bedoeld is om vroege investeringen in startups te stimuleren. Hoewel Amsterdam met 227 startups de meeste investeringen ontving, waren de investeringen in Oss het meest rendabel. De stad is in de afgelopen vijftien jaar uitgegroeid tot het centrum van biotechnologie en farmacie in Nederland.

De nalatenschap van Organon

De basis voor dit succes werd gelegd na een ogenschijnlijk rampzalige gebeurtenis. In 2010 kondigde MSD Organon een wereldwijde reorganisatie aan.

“Zo’n 2.000 werknemers verloren hun baan in Oss,” legt Marc Jansen uit, managing director investments bij de BOM. “Om te voorkomen dat waardevolle kennis en werkgelegenheid verdwenen, ontstond het idee om een life sciences-campus op deze locatie te ontwikkelen.”

Al snel werden meer dan veertig startups opgericht, vaak door voormalige werknemers die verdergingen met de technologieën van MSD. “Dit was de start van het biotech-ecosysteem in Oss,” zegt Jansen.

Deze nieuwe bedrijven profiteerden enorm van de Seed Capital-regeling. “De timing was perfect,” beweert Jansen. Eerdere financiële crises hadden ervoor gezorgd dat banken en investeerders terughoudend waren met het financieren van risicovolle startups. De Seed Capital-regeling bood fondsbeheerders de mogelijkheid om toch in jonge ondernemingen te investeren, wat in Oss zeer succesvol was.

Biotech uit Oss

Een van de meest succesvolle voorbeelden is Acerta Pharma. Dit bedrijf, dat zich richt op de ontwikkeling van medicijnen tegen agressieve vormen van kanker, zoals leukemie en lymfeklierkanker, werd in 2015 overgenomen door AstraZeneca voor een bedrag dat opliep tot 6,5 miljard dollar.

Er zijn meer succesverhalen, zoals Synaffix, dat nu onderdeel is van de Lonza Group en technologie ontwikkelt om medicijnen nauwkeurig af te leveren in het lichaam.

“Dit toont ook de internationale waarde van de kennis uit Oss,” stelt Jansen. “De kracht van het ecosysteem ligt niet alleen in de bedrijven zelf, maar ook in het netwerk eromheen.”

Op het Pivot Park vind je alle benodigde partijen: van fundamenteel onderzoek tot productie. Dit maakt de locatie uniek in Europa. Startups kunnen hier doorgroeien van laboratorium naar fabriek zonder het park te verlaten.

De rol van de BOM

De BOM speelt al jaren een centrale rol in het ondersteunen van dit ecosysteem. “Wij focussen op ontwikkeling, internationalisering en investering,” legt Jansen uit. “Met steun van de provincie Noord-Brabant en het ministerie van Economische Zaken kunnen we aanzienlijk investeren, zowel direct in bedrijven als via fondsen. Zo kennen we het financieringslandschap door en door en weten we wat nodig is om investeerders aan te trekken.”

De BOM blijft vaak investeren tot de B-ronde, wat zorgt voor continuïteit. “In de afgelopen vijf jaar waren we waarschijnlijk de meest actieve venture capital-investeerder in Nederland op het gebied van technologie,” zegt Jansen.

Kapitaalbehoefte in deeptech en biotech

De overgang van startup naar scaleup blijft een uitdaging, vooral in kapitaalintensieve sectoren zoals biotech en deeptech. In de vroege fase zijn weinig fondsen actief. Als een bedrijf doorgroeit en een grote investeringsronde nodig heeft, is het aanbod beperkt.

“In de Benelux zijn er enkele spelers die dit gat deels kunnen opvullen, zoals Innovation Industries en Imec.xpand. Maar om internationaal concurrerend te blijven, hebben we meer grote fondsen nodig,” benadrukt Jansen.

Daarom pleit de BOM voor een aanvullende overheidsregeling gericht op scaleups. De huidige Seed Capital-regeling dekt investeringen tot 5 miljoen euro. Jansen ziet liever dat de bestaande regeling wordt uitgebreid.

“De Seed Capital-regeling heeft zijn waarde al bewezen. De investeringen leveren niet alleen financieel rendement op, maar ook maatschappelijke impact. Bij de BOM zien we dat 90 procent van onze investeringen bijdraagt aan thema’s als duurzaamheid, gezondheid en innovatie. Financieel rendement en maatschappelijke waarde gaan hand in hand,” zegt Jansen.

Politieke moed en visie

Politieke moed is vereist, stelt Jansen. “Tijdens de presentatie van het rapport ’20 jaar Seed Capital’ stonden vier politici op het podium die het belang onderstreepten. Maar het is de vraag of er daadwerkelijk geld vrijgemaakt wordt. Investeren in innovatie is essentieel om economisch gezond te blijven op lange termijn.”

Het Pivotpark in Oss is volgens Jansen een voorbeeld van hoe een ecosysteem succesvol kan zijn wanneer ondernemerschap, kennis en kapitaal elkaar versterken.

“De ontslagen bij Organon waren achteraf gezien de kiem voor een nieuwe generatie bedrijven, gesteund door de overheid en private seedfondsen zoals BioGeneration Ventures. De kracht van samenwerking is hier duidelijk zichtbaar.”