Nederlandse Startup Revolutioneert: Brouwt Diervrije Bloedverdunner, Geen Bier!

Aisling Foley en Ilaria Poledri, oprichters van de biotech-startup ExCulture, mogen na hun succes in Rotterdam hun geluk beproeven in Saoedi-Arabië. Als winnaars van de NL Startup Competition 2025 kregen zij tijdens het Upstream startupfestival op 22 mei in Rotterdam niet alleen een prijs van 10.000 euro, maar ook tickets voor een internationaal bootcamp van de Entrepreneurship World Cup met 250 andere startups in augustus.

In november reizen de top 100 startups opnieuw af naar Riyad om te strijden voor een prijs van 1 miljoen dollar. Het is voor het eerst dat de oprichters hun innovatie op een wereldwijd platform presenteren, en het Midden-Oosten biedt interessante nieuwe marktkansen voor ExCulture.

ExCulture ontwikkelt een alternatief voor heparine dat geen dierlijke producten bevat. Heparine is de meest gebruikte bloedverdunner ter wereld.

Weinig mensen zijn zich ervan bewust dat heparine uit varkensdarmen wordt gehaald, legt Foley, CEO van ExCulture, uit. ‘In het Midden-Oosten eten veel mensen om religieuze of culturele redenen geen varkensproducten. Hoewel sommige religieuze groepen een uitzondering maken voor heparine in noodsituaties, zou een alternatief zonder dierlijke bestanddelen veel beter zijn,’ zegt ze.

Van het lab naar de wereld

De Ierse Foley en de Italiaanse Poledri ontmoetten elkaar in 2021 tijdens hun masteropleiding aan de Universiteit Leiden, waar ze beide de specialisatie Science-Based Business volgden. Ze wilden meer dan alleen onderzoek doen binnen de vier muren van een laboratorium. Ze zagen het belang van het naar buiten brengen van wetenschappelijke oplossingen.

‘Tijdens mijn studie was ik betrokken bij onderzoeksprojecten in Ierland en de VS,’ vertelt Foley. ‘Ik leerde hoe je technologie uit het lab kunt commercialiseren en kreeg inzicht in ondernemerschap en het opschalen van een bedrijf gebaseerd op eigen onderzoek.’

Voor Poledri werd het ondernemerschap concreet tijdens haar master, toen ze betrokken raakte bij de PLNT-community, een incubator voor startups verbonden aan de Universiteit Leiden. ‘Die ervaring was heel inspirerend,’ zegt ze. ‘En toen belde Aisling met het idee voor ExCulture. Ik zei direct ja, hoewel ik eerst dacht dat ze iemand anders zocht.’ Poledri lacht: ‘Ze zocht een medeoprichter, maar ik dacht aanvankelijk dat ze om een aanbeveling vroeg.’

Net als bier brouwen

ExCulture produceert heparine via microbiële fermentatie, een proces waarbij micro-organismen bepaalde stoffen omzetten in andere materialen. Dit proces vindt plaats in een reactor die gevuld is met een bruine vloeistof en honderden verschillende micro-organismen bevat.

‘Het lijkt op het zuiveren van afvalwater, maar dan anders,’ zegt Foley. ‘We gebruiken geen gist zoals bij het brouwen van bier, maar de technologie heeft wel het potentieel om op grote schaal toegepast te worden, net zoals bij bierbrouwen.’

Dit werk bouwt voort op dertig jaar onderzoek door de TU Delft, waarbij de basis werd gelegd door de professoren Mark van Loosdrecht en Yuemei Lin. Een masterstudent, Winnifred Noorlander, werkte aan een bioproces gebaseerd op deze technologie, maar moest stoppen vanwege gezondheidsredenen.

‘Ik had zelf een familielid verloren aan sepsis,’ vertelt Foley. ‘Dus toen ik de oproep van Delft Enterprises zag, voelde ik een persoonlijke motivatie om mee te doen.’ Ze noemden het bedrijf ExCulture.

‘Het kerkhof van de biotechnologie’

Foley en Poledri besloten om door te gaan met het onderzoek van Noorlander, maar kwamen er al snel achter dat het een doodlopende weg was. ‘Sepsis is een zeer specifieke aandoening,’ legt Foley uit. ‘Veel mensen hebben geprobeerd een universele behandeling te ontwikkelen, maar deze zijn vaak niet effectiever dan de standaardbehandelingen.’

De overgang naar diervrije heparine bleek een veelbelovend alternatief. ‘We doken diep in het onderzoek en waren verbaasd hoeveel varkens nodig zijn voor de productie van heparine,’ zegt Foley. ‘Voor één kilo actief bestanddeel zijn ongeveer tweeduizend varkens nodig, en jaarlijks is er wereldwijd een vraag naar ongeveer een miljard varkens voor heparine.’

Kwetsbare toeleveringsketen

De markt voor heparine wordt voorspeld te groeien naar ongeveer 13 miljard dollar in 2032, maar de aanvoer is onzeker. ‘Varkensdarmen zijn een bijproduct van de slacht, maar dat kan veranderen,’ merkt Poledri op. ‘Met de dalende vleesconsumptie zou de bio-industrie kunnen overwegen om varkens specifiek voor heparine te fokken.’

Daar komt bij dat heparine sinds 2017 op de Amerikaanse lijst van medicijntekorten staat, vanwege kwetsbaarheden zoals de Afrikaanse varkenspest. ‘Tijdens de varkensgriep-epidemie konden we de vraag niet bijbenen, en er waren zelfs mensen die ziek werden door besmette dierlijke heparine,’ voegt Poledri toe.

‘We willen ook de geopolitieke afhankelijkheid van landen zoals China, die 60 tot 80 procent van de wereldwijde heparineproductie voor hun rekening nemen, verminderen,’ zegt Foley.

Exit in 2029

Momenteel werken Foley en Poledri vanuit Leiden en Delft, waar ze met een team van vijf aan de ‘proof of principle’ van hun technologie werken. Ze hebben al meerdere financieringsrondes succesvol afgerond en mikken op een exit rond 2029, nadat ze klinische trials hebben voltooid.

‘Ons doel is om onze technologie uiteindelijk te verkopen of in licentie te geven na de tweede fase van klinisch onderzoek,’ legt Foley uit.

Schokkende afweging

Hun ultieme doel is om hun diervrije heparine bij zoveel mogelijk mensen te krijgen. ‘We hebben in de literatuur gevallen gevonden waarin artsen moeten beslissen of een patiënt ernstig genoeg ziek is om de laatste voorraden heparine te gebruiken,’ zegt Foley. ‘Dat willen we in de toekomst voorkomen.’